Over de deur en de klink

Wat heeft een deur en een klink in Paleis het Loo nu te maken met een diepzinnig theologisch onderwerp waar je ellenlange discussies over kunt voeren? Niet heel voor de hand liggend inderdaad, maar het verband leg ik hieronder uit.

Laatst vroeg ik me namelijk af wat er nu uiteindelijk belangrijk is voor je geloof. En dan bedoel ik als het er op aankomt, bijvoorbeeld aan het einde van je leven. Waar draait het dan eigenlijk om? Alles weten? Of veel doen?

Een theologisch dispuut kan interessant zijn, maar voornamelijk is het je eigen verstand wat opgebouwd wordt; je hebt alles nog meer op een rijtje, qua uitleg. En dat kan je een gevoel van zekerheid geven, je hebt er in ieder geval grip op (en daar houden we van).
 
Waar ik verder druk mee ben, wat ik in mijn blogjes zeg, waar ik mijn dagen mee vul, is dat als het er op aankomt nog steeds waardevol? Of léék het alleen maar relevant, maar slaat alles wat je ooit deed ten diepste vaak de plank mis?

Belangrijke vraagstukken?

Daar dacht ik over na naar aanleiding van bepaalde vragen waar je maar zó, heel lang mee bezig kan zijn om die uit te pluizen. Bijvoorbeeld 'of we zélf nog iets in te brengen hebben als het om onze redding gaat, of dat het allemaal buiten ons omgaat'. 

De meest extreme uitspraak die ik me in dit verband herinner is, 'dat we zelf de deur van ons hart niet open kunnen doen, alles komt van God'. 
En de 'fantastische' uitleg hierbij was dat aan de binnenkant van de deur geen klink zit. (Dat moet je natuurlijk ook wel beweren als je zo stellig bent dat alles buiten onszelf omgaat!) 

En nu komt de link met Paleis het Loo waar ik vorige week een dagje naartoe was: 

De deur in één van de paleisvertrekken deed me hieraan denken, bijna onzichtbaar weggewerkt in de muur, compleet met behang en zelfs lambrisering. Je zou niet weten hoe je die moest openen, hebt eerst zelfs niet in de gaten dat het een deur is ... (misschien ook alleen voor de bedienden die zo onzichtbaar naar binnen konden komen en ook weer konden verdwijnen)

Natuurlijk, ik snap de gedachte die achter deze vraag zit. Want wie zijn wij mensen, om zelf iets aan onze omstandigheden te kunnen veranderen? De redding komt van God zelf toen Hij mens werd en stierf. Helemaal mee eens!
 
Maar toch, bij de wel erg ver gaande uitspraak dat als Jezus aanklopt 'er zelfs geen klink is', is de wens de vader van de gedachte. 
Want God stelt ons vanaf onze kant gezien, toch voor een keus. We hebben eigen verantwoordelijkheid, zo was het al op de eerste bladzijde van de Bijbel. 
Zijn stem horen en open doen is nodig:

Ik sta aan de deur en Ik klop. 

Als iemand mijn stem hoort en de deur opent, zal ik binnenkomen,

 

en we zullen samen eten, Ik met hem en hij met Mij.

Waarom de één wel ja zegt en de deur opent en de ander niet, dat begrijp ik ook niet. Dat is een mysterie. Al kun je er uren en dagen lang over praten. Hier komen we namelijk op het terrein van het hart, van geloof en vertrouwen. En dat is niet te beredeneren.

Steeds meer is het me duidelijk dat geloof en redding niet te maken hebben met een pakketje regels en de juiste manier van Bijbeluitleg. Ook het hete hangijzer 'of God mij de redding schonk, of dat ik het als eerste aanpakte', is een puur theoretische kwestie en als het er op aan komt, niet relevant.

Het gaat er om of je Jezus kent, of zijn Leven in je is, dat leven wat nooit meer ophoudt. 'Ik ben de weg de waarheid en het Leven'.
Dat is wat er belangrijk is, als het er op aan komt, in het zicht van de dood. 

Het is geloof en overgave. Aan Iemand. Zonder alle kennis te bezitten en alle antwoorden te (willen) weten. 

Vragen die blijven

Wat er met anderen zal gebeuren? Dat laat ik aan God zelf over, Hij die de harten doorgrondt zoveel beter dan dat ik aan de buitenkant denk te kunnen ...
En komt de vraag van Petrus in mijn gedachten als Jezus hem heeft verteld wat zijn weg zal zijn:  ‘En wat gebeurt er met hem (Johannes), Heer?’ 

Hoe herkenbaar trouwens... het 'willen weten'. En dan zegt Jezus:

‘Het is niet jouw zaak of hij in leven blijft totdat ik kom.

Volg jij Mij.’

En al kunnen we uit de Bijbel wel halen welke gebeurtenissen er in de toekomst zullen plaatsvinden, de details ervan, dat weten we niet.
Het evangelie blijft echter hetzelfde: geloof in Jezus! Want God heeft ons lief en gaf daarom zijn eigen Zoon. 'Verloren gaan' is blijkbaar een realiteit die ernstig genoeg is, dat Hij ervoor wilde sterven.

Jezus vraagt nu van ons persoonlijk, wat Hij Petrus ook zei: 'Volg jij Mij!' 
Dat we dan ook zichtbaar liefde hebben onder elkaar, want alleen daardoor zal ieder het kunnen zien dat we Zijn discipelen zijn.

Als het dode hout gaat zingen

Vroeger stond er bij ons thuis een boek in de boekenkast met de aparte titel 'Àls het dode hout gaat zingen.' Ik heb het nooit gelezen, als kind leek het me op één of andere manier ook een vreselijk zwaarmoedig boek, met een zó diepzinnige inhoud, die ik vast nooit zou begrijpen. 

De schrijfster was Wilma-zonder-achternaam, wat ook bijdroeg aan het mysterie. Waar het precies over ging weet ik nog steeds niet. Heb het geprobeerd te achterhalen maar vond geen inhoudelijke beschrijving van het boek zelf.

 

Het ging me nu speciaal om de titel. Daar moest ik ineens aan denken, toen we twee weken geleden in de tuin bezig waren. Een flinke boom moest gekapt worden en krijg je ontzag voor de natuur, al die stammen, takken en bladeren die maar zo groeien. 

Ooit in onze tuin geplant als wilgenboompje van 30 centimeter hoog, was het nu een heel prachtige, maar wel heel erg hoge boom geworden. 
Eén van de stammen had het al begeven tijdens een recente storm en was een reden dat de boom er nu aan moest geloven.
 
Ik wist natuurlijk dat de wilg inmiddels wel heel groot was maar je hebt niet in de gaten hoe gestaag het groeiproces jaar in jaar uit doorgaat. Daar kom je pas echt achter als die kolossale boom 'ineens' in stukken in de tuin ligt.
Stapels hout zijn het, je kan er de hele winter mee voort als het nodig zou zijn. Stammen die nu geen wortels meer hebben.

En dacht ik eraan dat wij als mensen, ook van onze eigenlijke oorsprong afgesneden zijn. Vanuit onszelf zijn we in net zo'n positie als die afgezaagde takken en stammen: ten dode opgeschreven, al leven we misschien wel 80 jaar of nog langer.

We staan daar liever niet zo bij stil en profileren ons graag als jong en fit. Dat is de tendens van deze tijd, al is dat best wel raar. Want waarom zou je je anders voordoen dan je bent en bijvoorbeeld als je 70 bent nog niet willen weten dat je grijs wordt, of het al járen bent ... en dat is nog redelijk onschuldig bij alle cosmetische ingrepen die mensen tegenwoordig willen ondergaan om er 'beter' en vooral jonger uit te zien.

Dood hout

Maar al lijkt het na al die kunstgrepen net echt, eens zal je lichaam toch sterven. En ontkennen we het liefst zo lang mogelijk dat we eigenlijk 'dood hout' zijn. Dat gaat prima als het ons voor de wind gaat. 
Om de waarheid ervan echt te gaan beséffen, moeten we vaak eerst stilgezet worden. 
 
Moeilijke dingen in het leven, ziekte, verlies van geliefden of wat anders wat flinke impact heeft, vormen inderdaad vaak een aanleiding om op zoek te gaan naar antwoorden, naar diepere zingeving. Heb je niets (meer) met geloven in God, dan wordt het gezocht in meditatie, of positiviteitsgoeroes die de vreugde weer wat terug moeten brengen. 
Zelfs een medium met boodschappen 'van de andere kant' is bij veel mensen populair in tijden van nood.

Lijden en dood en ellende, het is Gods megafoon waardoor Hij naar de wereld roept - de reden dat juist in oorlogen en tijdens vervolgingen de kerken weer vollopen.

We can ignore even pleasure. But pain insists upon being attended to. 
God whispers to us in our pleasures, speaks in our conscience,
but shóuts in our pains;
it is His megaphone to rouse a deaf world.

C.S. Lewis, The Problem of Pain

Zo kom ik uit bij het thema van Wilma's boeken: 'het pijnlijke raadsel van het lijden', daar waar geen pasklare antwoorden te geven zijn.
Daarom is ook de titel van dit boek/blog, niet te begrijpen. Want 'als het dode hout gaat zingen' gebeurt er iets tegennatuurlijks, waarvan we zeggen: dat kan helemaal niet.  

Hoe is het mogelijk

De bron ligt dan ook niet bij onszelf. Maar komt van buitenaf als we nieuw Leven ontvangen - en dat is niet een vaag spiritueel gebeuren, het is Jezus zelf. Hij komt in ons hart en 'ent' ons weer (om bij bomen, hout en takken te blijven). Zo worden we weer met God verbonden.
Aan de buitenkant zal er niet ineens veel veranderen, uiterlijk gezien zijn we nog dezelfde mensen, ons lichaam heeft nog net zo last van ziekte en veroudering, is niet plotseling 'forever young'.

Maar als we weten dat het om dat innerlijke leven gaat, en dat we dáárom kunnen zingen, maakt het niet uit hoe we er verder aan toe zijn, ernstig ziek of vervolgd, in gevangenissen of op de vlucht ... in chains for the gospel.

Zoals Paulus en Silas zongen in de gevangenis in de binnenste kerker, terwijl ze zweepslagen hadden gehad en hun voeten in een blok zaten.   
Zoals zoveel christenen nu getuigen van hun geloof 'en van geen bevrijding willen weten' terwijl ze weten dat hun leven door terroristen genomen zal worden (we kennen allemaal de beelden).

It is well

Ik hoop dat jij ook dat leven kent. En ondanks alles wat je meemaakt kan zingen in je hart, it is well, zelfs als je zwaar moet lijden en je leven niet veel meer waard lijkt te zijn.
 
En zeg ik het als wens! Want wie ben ik, zo over het lijden van een ander iets te kunnen zeggen.
Maar het hout gáát zingen. Al is het fluisterend.
Omdat het goed is met onze ziel ...
 
Dan zal het leven zelfs nu al naar buiten komen - niet in grootse dingen die iedereen vooral moet zien, maar in het kleine, vaak in het verborgene.
Zoals (tot mijn verbazing) uit deze afgezaagde stam ineens groene scheutjes tevoorschijn kwamen.
 

Eens zal het dode hout helemaal verleden tijd zijn en krijgen we een nieuw lichaam. Komt er een vernieuwde schepping. Dan zullen we met alle gelovigen, samen het nieuwe lied mogen zingen. 
Voor zoveel mensen, nu eenzaam 'in chains', zal dan het lijden voorbij zijn.
 

Enkele beloften van Jezus zelf, uit het boek Openbaring

  Ween niet; zie, de leeuw uit de stam Juda, 

de wortel Davids, heeft overwonnen

Wie overwint, hem zal Ik geven 

te eten van de boom des levens, 

die in het paradijs Gods is.

Hij zal alle tranen van hun ogen afwissen, 

en de dood zal niet meer zijn, noch rouw, noch geklaag, 

noch moeite zal er meer zijn, 

want de eerste dingen zijn voorbijgegaan. 

Hij, die deze dingen getuigt, zegt: Ja, Ik kom spoedig.