Het openingskoor van de Mattheus Passion. Voor mij overbekende klanken die ik zonder er ooit moeite voor heb hoeven doen, ook qua tekst zo kan meezingen. Enkele jaren geleden kwam er deze Nederlandse vertaling van Ria Borkent uit en het bijzondere is, dat die dezelfde authentieke sfeer oproept als het origineel.
Dit muziekstuk van Bach is speciaal voor de Goede Vrijdag geschreven, in 1727 en oorspronkelijk bedoeld als liturgie voor de kerkdienst op die dag. Pas 100 jaar later werd het herontdekt en ook in Concertzalen uitgevoerd.
Bach was ook een heel gelovig man, en wist met deze 'Passie' waarover hij schreef, als je alleen al bedenkt dat hij meerdere van zijn kinderen naar het graf heeft moeten dragen.
Via Dolorosa
Dit eerste gedeelte neemt je direct mee naar de plaats waar Jezus loopt in Jeruzalem, met het kruis op zijn rug en een doornenkroon... zoals een bekend opwekkingslied van nu het zegt.
De Via Dolorosa in Jerusalem that day, all the way of suffering ... is weer een ander bekend lied. Allemaal liederen gemaakt om de boodschap en de emoties die we voelen bij Jezus' lijdensweg te uiten.
Bach zet in deze klassieke 'Passie' twee koren tegenover elkaar, die het elkaar toeroepen, de een tegen de ander: Kom dochters van Jeruzalem, help ons klagen! Zie Hem!
"Over wie gaat het", is dan de wedervraag.
"Het is de bruidegom!"
Kijk hoe Hij daar loopt in die oude stad.
En zo worden we zelf direct in de rol van de bruid gezet... zoals de inwoners van Jeruzalem langs de kant van de weg stonden en het aanschouwden. Zij die Hem die drie jaren hadden meegemaakt.
En we zien Hem lopen. En we klagen en treuren méé als we zien hoe Hij gevangen genomen is en als een lam, zonder zich te verweren, de weg gaat, naar de plek van zijn dood.
Kijk! Wat dan?
Hoe geduldig Hij is.
En kijk! Waarheen? Naar onze schuld!
Wat een liefde.
Zie! Hij draagt Hij zelfs zijn eigen kruis...
Zij dan namen Jezus,
en Hij, zelf zijn kruis dragende, ging naar de zogenaamde Schedelplaats,
in het Hebreeuws genaamd Golgotha
Joh 19: 16,17
Joh 19: 16,17
Dubbelkoor
Kom, o dochters, help me klagen.
Zie hem – wie? – de bruidegom.
Zie hem – hier – zoals een lam.
Zie toch – wat? – naar zijn geduld.
Zie – waarheen? – naar onze schuld.
Zie hoe hij zijn liefde geeft
door het kruishout zelf te dragen
Bij het vraag van antwoord wat er steeds klinkt, zijn het de jongens die tussendoor vertellen, hoe en waarom het Lam kwam:
Koraal (jongenskoor)
U, lam van God, onschuldig
geslacht aan ’t kruis van de schande,
altijd was u geduldig,
hoewel veracht en mishandeld.
Elk kwaad hebt u gedragen,
de wanhoop is verslagen.
Ontferm u over ons, Jezus, Heer Jezus
geslacht aan ’t kruis van de schande,
altijd was u geduldig,
hoewel veracht en mishandeld.
Elk kwaad hebt u gedragen,
de wanhoop is verslagen.
Ontferm u over ons, Jezus, Heer Jezus
Wij hoeven niet meer letterlijk zoals Hij met dat kruis te lopen. Jesaja 53 zegt het vanwege de overtredingen van mijn volk is de plaag op Hem geweest. Hij heeft dat gedragen.
Maar er staat nog meer van de lijdende knecht in Jesaja. En de vraag is, kenmerken die dingen ook ons als gelovigen?
Durven we het bijvoorbeeld ook aan, Hem te volgen in zijn verachting?
In het verlaten worden door mensen ... niet echt populair en gevierd zijn in deze wereld.
En in mishandeling en verdrukking omdat je gelooft?
En in mishandeling en verdrukking omdat je gelooft?
En je mond niet open doen als je onrecht wordt aangedaan? ... dat vinden we al heel wat, raakt wel heel erg je rechtvaardigheidsgevoel.
Genade!
Zo maar een paar dingen. Maar juist dát is genade van God, te lijden als gelovige staat in het stukje hieronder.
Of is dat nog veel te veel een ver van ons bed show? Ook voor mij.
Dit openingskoor is de opmaat naar de muzikale vertelling van het lijdensverhaal uit het Matteúsevangelie, dat letterlijk de tekst volgt.
Zijn lijden ook in je eigen leven accepteren, is de Via Dolorosa naar Golgota aanvaarden, als de opmaat naar Pasen - en we wachten op de uiteindelijk bevrijding die komt met de opstanding, als Jezus terugkomt. En alle pijn en lijden voorbij zal zijn.
Ik bid dat we tot die tijd, de genade krijgen ook een lijdende knecht te willen zijn.
Zijn lijden ook in je eigen leven accepteren, is de Via Dolorosa naar Golgota aanvaarden, als de opmaat naar Pasen - en we wachten op de uiteindelijk bevrijding die komt met de opstanding, als Jezus terugkomt. En alle pijn en lijden voorbij zal zijn.
Ik bid dat we tot die tijd, de genade krijgen ook een lijdende knecht te willen zijn.