Vakantie!?

"Ik neem een paar weken vakantie". 

Het lijkt een doodnormale opmerking zo in de zomer, wanneer veel mensen erop uit trekken, om zich te ontspannen en nieuwe energie op te doen. Zeker in een tijd waar ieder zichzelf zomaar voorbij rent en veel mensen zichzelf terugvinden met een burn-out.

Toch was het niet zo'n vanzelfsprekende uitspraak als het wel lijkt. Want het was niet van iemand met een drukke baan buitenshuis, die zoals elk jaar zijn opgebouwde vakantiedagen eens even wilde opnemen. Om dan later weer uitgerust en met nieuwe energie aan de slag te kunnen gaan.

<><><><><><><><>

Het was een chronisch zieke die die wens uitte en ik kon inmiddels begrijpen hoe die werd bedoeld omdat ik al een tijdje 'meeloop' in de dingen die hij zo meemaakt in zijn dagelijks leven. Maar het is váker zo, dat men een heel verkeerd beeld heeft bij zo'n situatie.

En is de gedachte: 'zo iemand die vanwege zijn ziekte ook geen baan heeft ... die heeft het toch niet druk? Hij kan elke dag naar eigen inzicht indelen, zo laat opstaan als hij zelf wil... Eigenlijk is zo iemand altijd vrij en heeft geen verplichtingen.'
Als een soort lang weekend. Zo zou je tegen hun leven aan kunnen kijken als je niet verder nadenkt en die situatie vanuit de verte beschouwt (alhoewel ook dichterbij men het allemaal te ingewikkeld kan vinden).

Maar sinds ik een beetje achter de schermen kijk in de wereld van de chronisch zieken, zie ik hoe gecompliceerd het allemaal is. En krijg ik een soort stoomcursus waarom in de praktijk van hun leven, de zaken vaak heel anders liggen dan je denkt te weten als gezond persoon.

Vakantie waarvan?

Want hoezo altijd vrij ... iemand die chronisch ziek is en altijd pijn heeft, heeft NOOIT vrij. En dat niet alleen, hij is permanent hard aan het werk, om zijn lijf en de pijn te overleven.
Dat wat niemand ziet en dus het moeilijkste uit is te leggen - en dan nog niet gesnapt wordt.

Het betekent ook: nooit weekend; daar waar bijna de hele maatschappij op vrijdagmiddag een diepe zucht slaakt en aan twee vrije dagen begint, is dat voor de chronisch zieke geen optie. Was het maar zo, dan wist je door de weeks: 'straks op vrijdagmiddag kan ik eindelijk weer even echt mij ontspannen omdat mijn pijn even weg is (of in ieder geval gezakt tot op een acceptabel level) en daarmee mijn rare en doodvermoeiende lichamelijke klachten ook minder worden."

Dat zou nog es een weekend zijn! Maar zo is het niet, elke dag is hetzelfde in de strijd om de uren of zelfs de minuten door te komen.

Hoezo een druk leven?

Verder is het leven mét alle pijn, juist daardoor ook heel druk. 

'Maar je moet toch juist niet veel doen als je pijn hebt?' zo is dan een logische reactie van ons als leken... 

Misschien goed om daarom met een vergelijking duidelijk te maken hoe dat zit.

Stel je als gezond mens eens voor dat je ineens bepaalde klachten krijgt. Je gaat dan naar de huisarts, die doet een onderzoekje en verwijst je door. Dat betekent weer wachten op een afspraak, telefoontjes plegen. 'Prikt u eens even bloed en laat een foto maken...' En als er dan niet echt wat uitkomt ga je toch verder op zoek. Je kijkt es op internet, maakt weer opnieuw een afspraak ...

Je bent zo weer een paar weken verder. Met die ene vervelende klacht. Wat een gedoe!

Een chronisch zieke heeft een scala aan klachten (die niet keurig op hun beurt wachten maar allemaal door elkaar lopen) die zoveel last en pijn veroorzaken dat je het niet kunt negeren. Het zijn de zogenaamde systeemziekten die ervoor zorgen dat je hele lichaam ontregelt is en die steeds weer voor nare verrassingen zorgen.

 
Dit alles maakt dat hun leven heel druk is en bol staat van verplichte bezoekjes naar wéér de huisarts en allerlei specialisten. Want ook bij hen spookt het door het hoofd wat er aan de hand zou zijn en willen ze graag uitsluitsel - en moet je voor de ene klacht naar die specialist maar voor een andere klacht weer naar een andere (ja, komt u nog maar een keer terug ... en: zoekt u maar een goede arts voor dit en dit, want wij kunnen niet echt wat voor u doen...)

En helaas 'moet' het allemaal, het kan niet anders. Maar het is doodvermoeiend om altijd maar weer met je lichaam bezig te moeten zijn. (En dan laat ik de normale bezigheden en verplichtingen die er natuurlijk ook nog zijn, nog buiten beschouwing)

nu even niet ....

Toch graag ... vakantie!

Vandaar dat dan toch de verzuchting kan komen waar ik dit blogje mee begon: 'Oké, ik ga vakantie houden. Ik lees en denk niet meer over ziektes en klachten die ik heb. Ik plan deze paar weken geen doktersconsult, ziekenhuisbezoekjes enzovoort ... Eigenlijk doe ik het gewoon een paar weken zónder. 

Ik doe even gewóón zoals andere mensen. Probeer alles wat met ziektes te maken heeft te negeren of praat er in ieder geval even niet meer over. 

Ik onderneem een 'dagje uit' - sowieso een (in)spannende aangelegenheid maar ik wil het zo graag - al kan ik het allang niet meer. (Want als ik alles naliet wat ik écht niet meer kan, dan bleef ik de hele dag in bed en was mijn leven allang opgehouden.)

Dus doe ik het onmogelijke ook al ben ik helemaal kapot na die geweldige dag. En al geniet ik geweldig, voel ik ze al aankomen, the day(s) after ... en realiseer ik me weer hoeveel energie de meest normale dingen me kosten.'

Maar lukt het ook?

Waar een gezond mens niet eens bij nadenkt maar gewoon dóet, bestaat alles wat je als zieke bijvoorbeeld op zo'n dag nog doet, uit een constant afwegen hóe en óf dit wel lukt - en zo meteen moet je weer dat ...
En merk je (in je zelf georganiseerde vakantie van dokters en ziekenhuizen) dat het een mooi idee is: gewoon gaan leven en dingen doen, plannen maken, en dat het misschien éventjes zo lijkt, maar het eigenlijk niet meer lukt.
Omdat je ziek bent ... en je misschien van dokters en ziekenhuizen even vakantie kan nemen, maar van je zieke lijf nooit.

En dat jijzelf alleen degene bent die beslist dat je déze dag of dit moment niets kan, maar de volgende dag wél wat doet (al voel je je er eigenlijk ook niet toe in staat).

En dat het zo mooi zou zijn als mensen dat gewoon zouden accepteren; dat je als chronisch zieke zelf het heft in handen hebt om je leven te leiden hoe jij dat zelf - meestal alleen op je wilskracht - (nog) kan.

<><><><><><><><>

Hier dacht ik aan, omdat ik volgende week wél echt met vakantie ga. We stouwen de auto vol, stappen in en gaan acht dagen naar Tsjechië.
Even helemaal weg lijkt echt zo'n reclamekreet maar heeft voor mij een nieuwe betekenis gekregen. Omdat ik écht even helemaal weg kan uit mijn normale omgeving en situatie waar ik dagelijks in zit.

Ik kan genieten van een andere land en een gebied wat ik niet ken. Hoef nergens meer aan te denken waar ik me normaal druk om moet maken.
En ... kan dit doen zonder pijn die je zo beperkt en die je altijd meedraagt bij wat je ook doet - zelfs als je op je buitenlandse vakantieadres bent ...

Zoals ik in een vorig blogje zei, is het goed dat ik erbij nadenk dat bijvoorbeeld deze vakantie niet vanzelfsprekend is. Omdat er velen zijn die dat niet meer zo kunnen: daar genieten van de natuur ... van Gods schepping, als figuranten in een schilderstuk wat Hij heeft gemaakt ...

Gods schepping geschilderd

             Korenveld en bergen - Vincent van Gogh ca 1889

Ja alles wat ik zo heb mee-beleefd de afgelopen tijd, heeft mij méér oog gegeven en méér dankbaar gemaakt voor de mensen om mij heen, voor alles wat ik heb ... met minder de blik op wat er niet is, en wat er niet meer kan, op alles wat me eigenlijk teveel is.

Een dankbaarheid en andere kijk op het leven die ik heb gekregen juist door iemand te leren kennen die mij welkom heeft geheten in die zo ándere wereld, de wereld van de chronisch zieken.

Bóvenal heb ik Gods liefde en genade dieper en rijker gezien dan bij alle gezonde mensen en in alle succes wat we menselijk gezien in ons leven kunnen hebben ...
En dat is genade en de grootste winst die een mens kan ontvangen.